Արշալույս Մարտիկյանն առաջիններից էր,  ով իր «Հոշոտված Հայաստան» գրքով  Հայոց ցեղասպանության  թեման  ներկայացրել է  միջազգայի հանրությանը:  Մարտիկյանը մահացել է 1994 թվականին 96 տարեկան հասակում:

Նրա մահվան 20-րդ տարելիցին  «Հոշոտված Հայաստան» գիրքը Տիրան Լոքմագյոզյանի շնորհիվ թարգմանվել թուրքերեն և հրատարակվել «Փենջերե» հրատարակչության կողմից:

Թուրքիայում լույս տեսնող երկլեզու «Ակոս» շաբաթաթերթը այս իրադարձությանն ընդառաջ փորձել է պարզել` Մարտիկյանի հայրենի շրջաններում արդյո՞ք մնացել է հայկական հետք.  հիշատակություններ հայերի մասին, հայերից մնացած կառույցներ, պատմություններ:

Մարտիկյանի ծննդավայր Թունջելիի (Դերսիմ) Չեմիշգեզեք գավառում հայերի մասին հիշեցնող ոչ մի հետք անգամ չի մնացել: Այսօր այնտեղ ո՛չ  Մարտիկյան ընտանիքի տունը, ո՛չ եկեղեցին, ո՛չ էլ հայկական թաղամասը կանգուն չեն: Չեմիշգեզեքում, որտեղից Արշալույսը 14 տարեկանում ստիպված հեռացել էր, փողոցների անկյուններում թաքնված մի քանի պատմական կոթողներ են մնացել,  այն էլ պատկանում են մահմեդական ճարտարապետությանը:
Թունջելիի կայքում շրջանի անցյալի մասին ոչինչ չի հաղորդվում, իսկ ահա Չեմիշգեզեքի  քաղաքապետարանի կայքում  Հայոց ցեղասպանության մասին առանց որևէ խոսք ասելու նշված է միայն, որ հայերը համագործակցել են ռուսների հետ: Մասնավորապես նշված է, որ թուրքական զորքերը հաջող պայքար են մղել ռուսների դեմ, իսկ երբ վերջիներս  արդեն հետ են քաշվել այդ տարածքներից, այնտեղ մտել են հայերը, որոնց զինել էին հենց ռուսները: «Սրանց դեմ Չեմիշգեզեքի ժողովուրդը հաջող պայքար է մղել»,- թերթը մեջբերում էքաղաքի կայքից:

Իսկ տեղի բնակչությունը հայտնում է, որ ժամանակին այդտեղ հայեր են եղել, որոնց հետ միասին են ապրել: Սակայն այստեղ էլ, կարծես, կամ հայերին մոռացել, կամ էլ ցանկացել են մոռանալ: Այդ իսկ պատճառով, երբ հարցը հայերին է հասնում, երկարատև լռություն է տիրում:
Խոսակցության ընթացքում մի ծերունի  նշում է. «Իսկ հայերին ո՞վ հիշում որ»:

ermenihaber.am