Արսեն Գրիգորյան.«Վաղեմի երազանքս իրականություն դարձավ»
Սեպտեմբերի 28-ին «Գաֆէսճեան» կենտրոնի քանդակների պարտեզում տեղի ունեցավ «Գութան 2015» Հայաստանի ազգագրական երգի–պարի ամենամյա փառատոնը:
Այս մասին «Հայերն այսօրը» զրուցել է փառատոնի հիմնադիր, «Մրրո» հայ–ազգային երգարվեստի կենտրոնի նախագահ, ՀՀ վաստակավոր արտիստ Արսեն Գրիգորյանի (Մրրո) հետ:
–Արսե՛ն, ի՞նչ ասել է «Գութան» ազգագրական երգի–պարի փառատոն:
-Տարիներ շարունակ երազել եմ մի այնպիսի փառատոն ստեղծել, որը կհամախմբի մեր բոլոր լավագուն ազգագրական, ավանդական խմբերին:
Փառատոնի նպատակն է պահել-պահպանել մեր հարուստ մշակույթը՝ ազգագրական, ավանդական երգն ու պարը, այն փոխանցել մեր ժողովրդին, հատկապես մատաղ սերնդին:
Վերանկախացած Հայաստանի Հանրապետության ստեղծումից ի վեր նման նախաձեռնությամբ դեռ ոչ ոք հանդես չէր եկել: «Գութան» ազգագրական երգի-պարի փառատոնն առաջին անգամ անցկացվել է անցյալ տարի, որին մասնակցել են ազգագրական կայացած և սկսնակ 11 խմբեր. նախ խմբերի ղեկավարներին ներկայացրեցի մտահղացումս, որը ոգևորությամբ ընդունվեց նրանց կողմից:
– Ինչու՞ «Գութան»:
-Երկար չեմ տատանվել անվան ընտրության հարցում: Ընտրեցի «Գութան» անվանումը, քանի որ այն անմիջական կապ ունի հայի ծագման ու տեսակի հետ. մենք արարող, կերտող, քարից հաց «քամող» ազգ ենք: Ինչպես նաև, այն երկրի ու երկնքի միջև հոգևոր կապն է խորհրդանշում: Ուստի կարծում եմ՝ «Գութան»-ի նման ձևաչափով փառատոնի համար նախընտրելի և համահունչ անվանում է:
– Այս տարի փառատոնում փոփոխություններ կատա՞րվել են:
– Իհարկե, որոշակի ծրագրային փոփոխություններ տեղ գտան փառատոնում: Նախորդ տարվա համեմատ՝ երկուսով շատ է մասնակից երգի-պարի խմբերի թիվը՝ հասնելով տասներեքի: Այս տարի մասնակցեցին «Ակունք», «Մարաթուկ», «Կարին», «Սասնա ծռեր», «Մշո հավքեր»,(Գավառ), «Տարոնցիներ», «Նուբար», «Վան», «Մենք ենք մեր սարերը» (Արցախ), «Գորանի», «Մասունք», «Վերադարձ», «Տավրոս» (Մասիս) խմբերը:
Եթե անցյալ տարի խմբերին ելույթի համար քսան րոպե էր տրամադրվում, ապա այս տարի` տասներկու րոպե:
Ամբողջական Հայաստանի էթնիկ երաժշտության պատկերը ստեղծելու նպատակով՝ խմբերին հանձնարարել էի որևէ գավառի երգերն ու պարերը ներկայացնել: Օրինակ՝ «Ակունքը»-ը ներկայացրեց Դերսիմը, «Կարին» համույթը՝ Էրզրումը, «Մասունք»-ը՝ Ջավախքը և այդպես շարունակ:
Մեր գործունեությունը նաև ուսուցողական բնույթ է կրում, քանի որ փորձում ենք հասարակությանը գեղագիտական հաճույք պարգևելուց բացի՝ նրանց ճանաչելի և հաղորդակից դարձնել ամբողջական Հայաստանի գավառների պատմությանը:
Փառատոնի ընթացքում արդեն ավանդույթ է ձևավորվել փոքրիկ տեսաֆիլմերի միջոցով ներկայացնելու հայ ազգագրության երախտավորների կյանքն ու անցած ուղին, ստեղծագործությունները, ովքեր կարևոր ավանդ ու ներդրում են ունեցել հայ ազգային մշակույթի պահպանման, տարածման գործում: Պետք է բոլորը քաջատեղյակ լինեն նրանց մասին:
Հնարավորության սահմաններում նպատակ ունենք «Գութան»-ը կյանքի կոչել նաև մարզերում… Առաջ Աստված:
–Արսե՛ն, փառատոնը տեղի ունեցավ Երևանի սրտում՝ Կասկադում: Ինչո՞վ էր պայմանավորված վայրի ընտրությունը:
-Ընտրությունը պատահական չէր: Ի սկզբանե մտածել էի այնպիսի վայր ընտրել, որը և՛ մեր քաղաքացիների, և՛ զբոսաշրջիկների համար հասու կլիներ: Եվ չսխալվեցինք. փառատոնին Կասկադը լեփ-լեցուն էր: Ի ուրախություն մեզ, հանդիսատեսի շարքում մեծ թվով սփյուռքահայեր կային, որոնք մեծ ոգևորությամբ փառատոնի ողջ ընթացքում հայտնում էին իրենց հիացմունքն ու շնորհակալությունը, որ ականատեսն են դարձել իսկական ազգագրական տոնախմբության: Նրանց շարքերում հատկապես նկատելի էին մուսալեռցիները:
Ասեմ, որ հավուր պատշաճի էր կազմակերպվել «Գութան 2015»-ը: Ձայնային, լուսային էֆեկտները և բեմի դիզայներական լուծումները վստահվել էր «Օվացիա» պրոդյուսերական կենտրոնին, որի կատարած աշխատանքը պարզապես հիանալի էր:
–Այս տարի մենք ոգեկոչում ենք Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը: Հայաստանում և Սփյուռքում իրականացվում են տարբեր ձեռնարկներ: «Գութան» փառատոնն այս ուղղությամբ ի՞նչ ասելիք ուներ:
-Փառատոնը նվիրվում և հարգանքի տուրք էր Հայոց ցեղասպանությանը։ Թեև իրականում մենք թվերի կամ տարեթվերի չենք սպասում:Մեր ամբողջ գործունեությունն իբրև երդում ենք իրականացնում մեր Սուրբ նահատակների առջև՝շարունակելու նրանց գործը՝ ինքնազոհողություն հանուն ազգի հարատևմանը:
Զրուցեց Գևորգ Չիչյանը