«Կրակին մէջէն» մինչև մեր օրերը

Մայիսի 14-ին «Թեքեյան» մշակութային միությունում, «Ժամանակ» օրաթերթի 100 –ամյա հոբելյանի առթիվ, տեղի ունեցավ օրաթերթի հիմնադիր Միսաք Գոչունյանի (Քասիմ)  «Կրակին մէջէն» վեպի շնորհանդեսը:

Մեծ հռչակ ու ժողովրդականություն վայելող գրող, հրապարակախոս, խմբագիր Միսաք Գոչունյանը ծնվել է 1863թ-ին Հալեպում: Գոչունյան գերդաստանն իր արմատներով Խոյ քաղաքից է: Սովորել է Կյուրինի ազգային և Այնթապի Կիլիկյան վարժարաններում: 1886թ-ին հաստատվել է Կ. Պոլսում: Աշխատակցել է  «Հայրենիք», «Նոր դար», «Արևելյան մամուլ» պարբերականներին: 1891թ-ին դարձել է  «Մանզումեի էֆքյար»  հայատառ-թուրքերեն թերթի հրատարակիչ-խմբագիր, 1894 թ-ից աշխատել է «Սահաբ» թերթում: 1908թ-ի հոկտեմբերի 28-ին եղբոր` Սարգիս Գոչունյանի հետ հիմադրում է «Ժամանակ» օրաթերթը, որը շարունակում է հրատարակվել առ այսօր: Միսաք Գոչունյանը մահացել է 1913 թ-ի մայիսի 15-ին:

Մի շարք վեպերի, պատմվածքների հեղինակ է:  «Կրակին մէջէն» վեպը գրվել և որպես թերթոն հրատարակվել է «Ժամանակ» օրաթերթում` սկսած թերթի հրատարակության առաջին օրից`1908թ-ի հոկտեմբերի 28-ից մինչև 1909թ-ի մարտի 16-ը: Հարյուր տարի անց, «Ժամանակ» օրաթերթի հոբելյանի կապակցությամբ, իրականություն դարձավ վեպի անդրանիկ հրատարակությունը:

Գիրքը հրատարակման է պատրաստել «Ժամանակ» օրաթերթի խմբագիր, բանասիրական գիտությունների թեկնածու Սևան Դերմենջյանը: Մեզ հետ զրույցի ժամանակ հրատարակիչը  ցավով արձանագրեց, որ  Միսաք Գոչունյանը այնքան էլ ծանոթ չէ հայրենի ընթերցողներին: «Կրակին մէջէն» վեպը պոլսահայ իրականության կարևոր իրադարձություններն է նկարագրում: Բանկ Օտոմանի գրավման ու 1896թ-ի պոլսահայության կոտորածի վերաբերյալ գրված առաջին գեղարվեստական երկն է:  Գոչունյանի գործը, նրա  ավանդույթներն այսօր նրա ժառանգներն են շարունակում, հատկապես «Ժամանակ» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր Արա Գոչունյանը, ով  Միսաք Գոչունյանի եղբոր ծոռն է:
Սևան Դերմենջյանը ափսոսանք հայտնեց, որ այսօր Ստամբուլում նվազել է հայերենով հրատարակվող գրքերի թիվը: Այդուհանդերձ կա ընթերցասեր մի խավ, հիմնականում մտավորականներ, ովքեր պահանջ ունեն հայերեն խոսքի, հայերեն գրքի:

Լուսինե Աբրահամյան

Scroll Up