Թուրքական ամենաընթերցվող ժամանցային կայքերից onedio.com-ը հատուկ անդրադարձ է հրապարակել համշենցի հայերի մասին՝ մարդկանց ուշադրությունը հրավիրելով նրանց խնդիրների, ծագման ու ավանդույթների վերաբերյալ բազմաթիվ հարցերի վրա, հաղորդում է tert.am-ը:

«Մայրենին կորցնելու վտանգի տակ գտնվող սևծովյան մի ժողովուրդ. համշենցիներ» վերնագրով հոդվածում նշվում է, որ համշենցիներն իսլամացվել են դարեր առաջ՝ Օսմանյան կայսրության ժամանակաշրջանում: Նյութի հեղինակներն ընդգծել են, որ թեև Թուրքիայում համշենցիների էթնիկ ծագման վերաբերյալ տարակարծությունները շատ են՝ առկա են օսմանյան արխիվային փաստաթղթեր, որոնցում համշենցիները հիշատակվում են որպես կրոնափոխ հայեր:

Նյութում նույնիսկ կցված է տվյալ արխիվային փաստաթղթի պատճենը, որն ավելի վաղ հրապարակվել էր «Ակօս» հայկական պարբերականի կողմից:

Հոդվածի հեղինակները կիսվել են ենթադրությամբ, որ այժմ ամբողջ Թուրքիայի տարածքում ապրում է շուրջ 300 000 համշենցի:

Նշված են նաև նրանց հիմնական բնակավայրերը. արևելյան համշենցիները կենտրոնացած են հիմնականում Արդվինի Խոպա, Քեմալփաշա, Բորչկա շրջաններում, իսկ արևմտյան համշենցիները՝ Ռիզեի Հեմշին, Չամլըհեմշին և Չայելի շրջաններում, որոնք էլ կազմում են պատմական բուն Համշենի տարածքը:

Ընդ որում՝ հայերեն խոսում են հիմնականում արևելյան համշենցիները՝ Արդվինի գյուղերում ապրող մոտ 30-40 հազար համշենահայ:

«Իրականում նրանց կիրառած լեզուն հայտնի է որպես արևմտահայերենի բարբառներից մեկը: Թեև մի կողմ դնենք նրանց հայ կամ թուրք լինելը. այս ժողովրդի միակ ցանկությունն իրենց մայրենին չկորցնելն ու եկող սերունդներին փոխանցելն է», – գրում է կայքը:

Հիշեցնենք, որ Համշենի հայկական բարբառը UNESCO-ի կողմից դասվել է վերացման վտանգի տակ գտնվող լեզուների շարքին: