«Կը հաւատամ, որ հայ անհատը պէտք չէ միայն վերցնէ, ան պէտք է տայ իր ժողովուրդին, իր հաւատակիցներուն: Իմ պարագայիս տուած եմ ոչ միայն իմ ժողովուրդին, այլեւ` մարդկութեան…»:  Մեր հանդիպման ընթացքին այսպէս սկսաւ իր խօսքը Հրայր Ճէպէճեան: Այն մարդիկ, որոնք ծանօթ չեն պարոն Ճէպէճեանին, թերեւս, հիմա հարց կու տան, թէ ո՞վ է Հրայր Ճէպէճեանը: Որպէս պատասխան` կրնամ ըսել, որ ան Աստուածաշնչեան ընկերութեան Արաբական ծոցի տարածաշրջանի ընդհանուր քարտուղարն է,  միջին Արեւելքի Աստուածաշնչեան ընկերութեան խորհուրդի եւ Հայ Աւետարանական «Արմիս» մշակութային յանձնախումբի ատենապետը: Բայց սա միայն  փոքրիկ պատառիկ մըն է Հրայր Ճէպէճեանի հարուստ կենսագրութենէն: Եւ մեր այն ընթերցողները, որոնք աւելի մօտիկէն կը ցանկան ծանօթանալ պարոն Ճէպէճեանի անցած ուղիին, խորհուրդ կու տանք կարդալ այս յօդուածը:

Իսկ մենք կը շարունակենք մեր զրոյցն ու խօսքը «փոխանցենք» Հրայր Ճէպէճեանին.

– Իմ ծառայութիւնները կատարած եմ Եկեղեցւոյ միջոցով. Կը պատկանիմ Հայ Աւետարանական եկեղեցւոյ: Կը հաւատամ տիեզերական շարժման, յատկապէս` միջեկեղեցական, որովհետեւ դուն չես կրնար ինքդ քեզ հետ, քո հաւաքականութեան մէջ ապրիլ, պէտք է բացուիս` յատկապէս մեր օրերուն: Ես Հայ Աւետարանական եկեղեցւոյ կը պատկանիմ, բայց բացուած եմ  եւ կը հաւատամ միջեկեղեցական կապերուն, որ այլ Եկեղեցիները, համայնքները պէտք է կապեր հաստատեն իրարու հետ:

Աշխատանքի բերումով շատ կը ճամփորդեմ: Բայց միշտ ժամանակ կը գտնեմ այցելելու այն երկիրները, ուր հայկական գաղութներ կան:  Կը փորձեմ պրպտել հայկական իրականութիւնը, տեսնել, թէ որոնք են մեր ժողովուրդի մարտահրաւէրները տարբեր գաղութներու մէջ: Կը հանդիպիմ հայ մարդոց, կը ծանօթանամ անոնց կեանքին, կենցաղին, որոնք ալ յետագային իմ թեմաներուս, յօդուածներուս նիւթ կը դառնան:

Երեք տարի առաջ հրատարակեցի իմ առաջին հատորը` «Հայուն գոյապայքարի ճանապարհը» յօդուածներու ժողովածուն. խմբագիրն ալ տիկինս` Արտան է:

– Պարո´ն Ճէպէճեան, ըսիք, որ շատ կը ճամփորդէք, որու արգասիքը նաեւ Ձեր յօդուածներն են: Ինչպէ՞ս կը նկարագրէք տարբեր երկիրներու, համայնքներու մէջ ապրող հայուն:

– Եթէ կ’ուզես հասկնալ հայուն, պէտք է անոր հետ ապրիս այն երկրին մէջ, ուր ան  կ’ապրի: Այստեղ է, որ կը սկսի մեր գոյապայքարը: Իսկ հայու գոյապայքարը Ֆրանսայի մէջ այն չէ, ինչ Լիբանանի, Սուրիոյ, Էսթոնիոյ կամ Լաթվիոյ մէջ: Այստեղ է, որ կը սկսի սփիւռքեան մեր իրականութեան այլազանութիւնները:

Պէտք է փորձես տեսնել եւ հասկնալ հայուն` իր ապրած շրջանակին մէջ. իւրաքանչիւրն իր իւրայատկութիւններն ունի: Այդ է պատճառը, որ մենք միշտ կ’ըսենք, որ սփիւռքեան, սփիւռքահայ իրականութիւնը  իւրայատուկ խճանկար մըն է: Եւ իւրաքանչիւր հայ իր ապրած երկրին մէջ կը սկսի փնտրել ճանապարհ, թէ ինչպէս պէտք է հայ մնայ:

Որ երկիր որ երթամ` կը փորձեմ տեսնել հայուն իր պարունակին, ոչ թէ իմ` լիբանանեան պարունակին մէջ: Իւրաքանչիւրն իր մարտահրաւէրներն ունի, եւ այդ է պատճառը, որ իմ յօդուածներուս առանցքը կը կազմեն հայկական գաղութները: Կը փորձեմ մէջտեղ հանել հայու գոյապայքարը տարբեր երկիրներու մէջ, թէ որքան այլազան է, բայց վերջաւորութեամբ` անհրաժեշտ: Մեր ճակատագիրն է այդպիսին: Այս իւրայատկութիւնները թէ´ հետաքրքրական են, թէ´ դժուար, թէ´ խրթին, բայց անպայմանօրէն պէտք է մտնել մէջը եւ յաղթահարել:

– Տարբերութիւններով հանդերձ` ի՞նչն է որ կը միաւորէ տարբեր երկիրներ ապրող հայուն:

– Շատ-շատ լաւ հարցում է: Տարբերութիւններով հանդերձ` ես երեք կէտերու մէջ փորձեցի հասարակաց յայտարարը գտնել:

Առաջին` մենք կը գտնուինք մեր պատմութեան անկիւնադարձային հանգրուանին մէջ, որ Ցեղասպանութեան 100-ամեայ տարելիցն է: Հասարակաց յայտարարը այն տարբեր գաղութներուն մէջ, ուր մենք կ’ապրինք` Ցեղասպանութիւնն է, ճանաչումը եւ պահանջատիրութիւնը:

Երկրորդը` հայոց լեզուն, հայկական ինքնութիւնը, մշակոյթը, հայոց պատմութիւնը պահելու անհրաժեշտութիւնն է:

Իւրաքանչիւր հայ իր ապրած տեղը այս պայքարներուն մէջ է: Յատկապէս, որ կը խօսինք 3-4 սերունդի մասին:

Երրորդը` մեր քրիստոնէական հաւատքն է, որ մեզի համար շատ կարեւոր մարտահրաւէր է: Այդ է պատճառը, որ ուր երթանք` Եկեղեցի կը կառուցենք: Եկեղեցին ձեւով մը այդ երկիրներու մէջ հայ ժողովուրդին քով-քովի հաւաքելու վայր է: Հետեւաբար, նոր սերունդը Եկեղեցիի հետ առնչելը մեր հիմնական հարցն է` մեր համահայկական մեծ պատկերին մէջ:

Այս երեք հասարակաց յայտարարներն են, որոնք կը միաւորեն տարբեր երկիրներու մէջ ապրող հայուն:

– Պարո´ն ճէպէճեան, Դուք Ձեր աշխատութիւններէն մէկուն մէջ անդրադարձած էք համաշխարհայնացման խնդիրին, բարձրաձայնելով, թէ ինչ է այն` մշակութային ինքնութեան վերացու՞մ, թէ՞ վերանորոգում: Այս մասին  կ’ուզեմ  քիչ մը մանրամասնէք:

– Համաշխարհայնացման մասին տարբեր տեսակէտներ կան: Ընդհանրապէս, ժխտական երեւոյթները, որ համաշխարհայնացումը կը քանդէ ազգային ինքնութիւնը, մշակոյթը եւ այլն, շատ են, որ ես կը հասկնամ: Բայց ուզենք թէ չուզենք, ընդունենք թէ չընդունենք, մենք այսօր կ’ապրինք համաշխարհայնացուած աշխարհի մէջ: Մենք դէ՞մ պէտք է երթանք անոր, ո´չ, որովհետեւ այդ է այսօրուան աշխարհը: Պարզապէս պէտք է փորձել հասկնալ, թէ համաշխարհայնացուած աշխարհի մէջ ինչպէս կրնանք դրական երեւոյթներն օգտագործել, որպէսզի մեր ազգային ինքնութիւնը մէջտեղ հանենք:

Ըստ ընկերաբաններու, եթէ համաշխարհայնացումը մէկ կողմէն կը քանդէ սահմաններ, ազգային ինքնութիւններ,  միեւնոյն ժամանակ կ’օգնէ, որ մարդիկ իրենց կորսուածը վերագտնելու փորձեր ընեն: Պատմութեան մէջ այսօր շատ են օրինակները, երբ մարդիկ, հաւաքականութիւններ, զգալով վտանգը, համաշխարհայնացման դէմ տեղայնացման փորձեր կ’ընեն, այսինքն, կը փորձեն տեղական ինքնութիւնը պահել, իրենք իրենց մէջ ամփոփուիլ:

Այստեղ է, որ պէտք է փորձել հաւասարակշռել համաշխարհայանացումը եւ տեղայնացումը (գլոբալիզացիա եւ լոկալիզացիա) եւ զօրացնել մեր ազգային, մշակութային ինքնութիւնը` օգտագործելով տեղեկատուական ժամանակակից միջոցները: Նամանաւանդ որ ներկայ սերունդը տեղեկատուական մշակոյթի սերունդ է:

– Պարո´ն Ճէպէճեան, վերջերս Դուք պարգեւատրուեցաք Սփիւռքի նախարարութեան «Մայրենիի դեսպան» մետալով, որ կը շնորհուի հայապահպանութեան ոլորտէն ներս ներդրում ունենալու, մայրենի լեզուի պահպանման ու զարգացման գործին մէջ նուիրաբերած ջանքերու, ինչպէս նաեւ Հայաստան-Սփիւռք գիտակրթական գործակցութեան ամրապնդմանն ու զարգացմանը նպաստելու համար: Հետաքրքիր է, Ձեզի համար ի՞նչ կը ներկայացնէ այդ պարգեւը:

– Նախ եւ առաջ իմ խորին շնորհակալութիւնը կ’ուզեմ յայտնել Սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեանին այս անակնկալին համար. անձնապէս շատ երախտապարտ եմ ու զգացուած: Մայրենիի դեսպան… կը նշանակէ, որ հայ ժողովուրդի ազգային, մշակութային, լեզուական ինքնութեան պահպանման ջատագովն ես: Եւ սա ձեւով մը, իմ մարտահրաւէրն է, առաքելութիւնը, թէկուզ որ կ’աշխատիմ Աստուածաշնչեան ընկերութեան մէջ, որն իրեն յատուկ ծրագիրները ունի: Բայց Աստուածաշնչեան ընկերութիւնը եւ անոր առաքելութիւնը նաեւ ազգային, մշակութային ինքութեան հետ կրնայ համընկնիլ: Ու ես Աստուածաշունչի միջոցով կը փորձեմ հայկական տարբեր գաղութներու մէջ տեսնել, թէ ուր է հայը, ինչ է հայը, ինչն է հայու մարտահրաւէրները եւ ինչպէս պէտք է հայն իր ազգային ինքնութիւնը պահպանէ:

Մենք` որպէս ժողովուրդ, տեղ մը հասած ենք, որ այլեւս քննադատութեամբ առաջ չենք կրնար երթալ: Ի հարկէ, եթէ քննադատութիւնը տեղին է` լաւ է, բայց մեր ժողովուրդն այսօր դրական ուժի պէտք ունի, որպէսզի իր գոյապայքարը շարունակէ եւ իր մարտահրաւէրներուն դիմակայէ: Հետեւաբար, ես այդ դրական ուժին կը հաւատամ: Որպէս դրական ուժ` կրնայ ըլլալ մեր ազգային, լեզուական, մշակութային, քրիստոնէական ինքնութեան պահպանումը, որ փոխանցելով երիտասարդներուն, պէտք է կարենանք ցոյց տալ, որ իրենք պէտք է հպարտ զգան իրենց հայկականութեամբ, ազգային, մշակութային ինքնութեամբ: Ին՞չ պատճառներ կան, որ մենք հպարտ չզգանք. եթէ լեզուն է, ապա շատ հարուստ լեզու ունինք: Իմ գործակիցներս կ’ըսեն, որ Սուրբ Գիրքի ամենաճշգրիտ թարգմանութիւնը հայերէնով է: Շատ լեզուներով այն կը կոչուի` Պայպըլ: Միայն հայերէնով Աստուածաշունչ կ’ըսենք, այսինքն` Աստուծոյ շունչ: Եւ երբ կը թերթենք Աստուածաշունչի էջերը,  կ’ըսուի, որ գիրքը Աստուծոյ շունչն է: Եթէ դուն այս տեսակ լեզուի կը պատկանիս` ինչու պէտք է հպարտ չզգաս:

Մենք հարուստ, համաշխարհային մակարդակի մշակոյթ, արուեստ, գրականութիւն ունինք: Անհրաժեշտ է, որ նոր սերունդին յատկապէս այս դրական ուժը փոխանցենք, որ հպարտ զգան իրենց ինքնութեան համար: Հպարտութիւն չի նշանակեր դիմացինին վարկաբեկել: Դիմացինին պէտք է սիրել, յարգել, բայց միաժամանակ հպարտ պէտք է զգալ  ինքնութեանդ համար: Քրիստոս կ’ըսէ` սիրէ´ քո ընկերը, քո´ անձի պէս: Եթէ քեզ չսիրես, դիմացինին չես կրնար սիրել: Դու քո լեզուն, ինքնութիւնը, պատմութիւնը պէտք է սիրես, որպէսզի կարենաս հասկնալ դիմացինին, անոր մշակոյթը եւ կարենաս փոխանցել քուկդ:

Հակառակ բոլոր դժուարութիւններուն` մենք պէտք է պահենք մեր լեզուն, ինքնութիւնը: Եւ այս դժուարութիւնները դիմագրաւելու համար դրական ուժ  հարկաւոր է, որ պէտք է սկսի Մայր հայրենիքէն` անցնելով Սփիւռք: Այստեղ է, որ Հայաստանն ու Սփիւռքը պէտք է քով-քովի գան ու միասին կարենան դրական ուժ ներարկել մեր ժողովուրդին մէջ:

Չմոռնանք, որ պահանջատիրութեան մեծ առաքելութիւն ունինք:

– Որուն Դուք շատ խօսուն կերպով անդրադարձած էք Ձեր յօդուածներէն մէկուն մէջ, որ վերնագրուած է` «Վէրքը խորունկ է…»:

– Անշուշտ, եւ այդ յօդուածն իրականութիւն է: Ես պէտք է փոխանցեմ, չէ՞: Օրինակ` տան մէջ, ալպոմիս մէջ ունիմ իմ բոլոր մեծ ծնողներու նկարները: Մեր ընտանիքէն 25 անդամ նահատակուած է Եղեռնի ժամանակ: Բոլորին նկարները, բոլորին անուները ունիմ: Ամէն անգամ, երբ կը բանամ ալպոմը, այդ նկարները ինծի կը նային: Չեն խօսիր, բայց պատգամ ունին  փոխանցելու ինծի: Ես չեմ կրնար այդ մարդոց յիշատակը անտեսել: Անոնք ինծի կ’ըսեն` մենք նահատակուեցանք, բայց դուն պէտք է շարունակես: Իմ միջոցով, իմ զաւակներուս միջոցով պէտք է շարունակեմ: Սա մեր պատգամն է, մեր առաքելութիւնը:

– Պարո´ն Ճէպէճեան, Դուք խօսեցաք դրական ուժի անհրաժեշտութեան մասին: Հետաքրքիր է, ո՞րն է Ձեր դրական ուժի աղբիւրը:

– Լաւ հարցում է… Դրական ուժն առաջին հերթին Աստուածաշունչն է: Ես միշտ կ’ըսեմ` Աստուածաշունչը հաւաքականութեան գիրքն է, գիրք, որ երբեք չի հիննար: Այդ է պատճառը, որ մինչեւ այսօր կը համարուի ամենաշատ տարածուած ու վաճառուած գիրքը աշխարհի մէջ: Ինչու՞, որովհետեւ մէջի պատգամը չի հիննար: Ցանկացած ժամանակ, երբ կը բանաս այն, բան մը ունի քեզի ըսելու` մեկնելով, ելլելով քու վիճակէն: Այս է Աստուածաշունչի զօրութիւնը:

Ես իմ դրական ուժը կ’առնեմ Աստուածաշունչէն եւ այդ ուժը կը գործածեմ իմ հայ ժողովուրդին համար, համամարդկային մեր բոլոր յարաբերութիւններուն մէջ, անմիջական գոյապայքարներու մէջ:

Այդ պատճառով է, որ մարդոց կը քաջալերեմ Աստուածաշունչ կարդալ: Աստուածաշունչը ամենօրեայ գիրք է: Այն գիրքն է, որ  քննական եւ ազատական մտածողութիւն  կու տայ: Կը սկսիս երեւոյթներուն քննականօրէն մօտենալ եւ ազատ մտածել:  Կը սկսիս դիմացինին տեսնել իր արժէքներով, վիճակներով, կարողութիւններով: Եւ կը սկսիս այդ ամէնը առարկայական ձեւով վերլուծել: Սա դրական մեծ ուժ է: Օրինակ` փոխանակ քննադատելու հայրենիքը,  կը սկսիս ըսել` չէ, պէտք է այս ձեւի ներդրում ունենալ, որ հայրենիքն աւելի հզօրանայ, զօրանայ: Ժխտական մօտեցումը չի կառուցեր, դրականն է` որ կը կառուցէ: Այս ձեւով է, որ մենք պէտք է զօրանանք:

– Ես կը կարծեմ, որ Դուք դրական ուժ կը ստանաք նաեւ Ձեր ընտանիքէն` երեխաներէն եւ յատկապէս տիկին Արտայէն:

– Անշուշտ, ինչպէս կ’ըսեն` յաջողակ տղամարդու ետեւը խելացի կին  կանգնած է: Աստուծոյ ամենամեծ նուէրը ինծի իմ տիկինս է` Արտան, եւ իմ զաւակներս: Աստուծմէ աւելի մեծ նուէր ի՞նչ պէտք է ակնկալէի` դրամ, տուն, այդ ամէնը անցօղիկ է ու մէկ վայրկեանի մէջ կրնաս կորսնցնել:  Արտան միշտ նեցուկ եղած է ինծի, գործերուս, համոզմունքներուս, աշխատանքներուս մէջ: Այդ նեցուկի շնորհիւ է նաեւ, որ ես կրնամ աշխատիլ: Պատկերացուցէք` 25 տարի է կը ճամփորդեմ` տունս, ընտանիքս ձգելով: Եթէ Արտային պէս հասկցող տիկին, կողակից չունենայի, չէի կրնար այդ բոլորը ընել:

Աստուած մեզի օրհնած է երկու անուշիկ զաւակներով` Վահէն եւ Ալիքը: Երկուքն ալ հայրենասէր երեխաներ են, եւ հայկականութիւնը բաւականին զօրաւոր արմատացած է անոնց մէջ: Սա ինծի համար մեծ ուրախութիւն է, որովհետեւ մեր օրերուն Սփիւռքի մէջ զաւակներդ հայ մեծցնելը բաւականին դժուար առաքելութիւն է: Փառք Աստուծոյ, որ մենք Արտային հետ կրցանք մեր զաւակներուն հայ մեծցնել: Սա ալ դրական ուժ է մեզի համար: Երկուքն ալ հայկական պարախումբի մէջ կը պարեն: Ու երբ կը տեսնես, որ զաւակներդ հայկական պարեր կը պարեն, ատիկա ամենամեծ քաջալերանքն է` որպէս հայ:

Պարոն Ճէպէճեանի խօսքը կը շարունակէ տիկին Արտան, որ մինչեւ այդ համբերատար կը հետեւէր մեր զրոյցին: Միայն նշեմ, որ տիկին Արտա Պոյնէրեան-Ճէպէճեան Կիպրոսի «Նիքոսիոյ համալսարանի» բանասիրութեան, ընկերաբանութեան եւ իրաւագիտութեան բաժինի դասախօս է, ընկերաբան եւ լեզուաբան:

– Մեր երեխաները մեր հպարտութիւնն են: Դեռ փոքր տարիքէն ամէն կիրակի եկեղեցի կը յաճախեն, որ մեծ դեր ունի անոնց ինքնութեան մէջ: Աղջիկս` Ալիքը, 13 տարեկան էր եւ արդէն կիրակնօրեայի ուսուցչուհի էր. իր շուրջը  հաւաքած էր 24 մանուկ ու Աստուածաշունչէն պատմութիւններ կը պատմէր:

Մեր տան մէջ աշխատանքի մթնոլորտ կայ. բոլորը պէտք է աշխատին: Երբեմն զաւակներուս կ’ըսեմ` բաւական է, դաս մի´ ընէք, մի´ կարդացէք: Բայց անոնք այդ ամէնը ինքնաբերաբար կ’ընեն, ոչ թէ անոր համար, որ մենք անոնց կը ստիպենք: Մեր բոլոր հայ բարեկամներու զաւակները այդպիսին են, բոլորը դասերու մէջ լաւագոյնն են: Զաւակներս վեց լեզու գիտեն, բայց առաջնայինը հայերէնն է անոնց համար, հայոց պատմութիւնը:

Ինչպէս ամուսինս ըսաւ, անոնք հայկական պարախումբի մէջ կը  պարեն: Ուսուցիչը, որ Հայաստանէն  եկած է, անոնց կը բացատրէ, թէ պարելուն ամէն ոտքը, որ գետին կը զարնեն կամ կը գոռան, ինչ կը նշանակէ, ինչ խորհուրդ ունի: Անոնք կու գան ու այդ ամէնը մեզի  կը պատմեն եւ կ’ըսեն, թէ այս ինչ անուշ մշակոյթ ունինք, պարեր, որոնց ետեւը պատմութիւն  կայ: Ես կը լսեմ անոնց ու կ’ըսեմ` փառք Աստուծոյ:

Կը շարունակէ պարոն Ճէպէճեան.

– Երիտասարդներու ինքնութեան ձեւաւորման մէջ Հայաստանի դերը շատ-շատ կարեւոր է: Ես 10 տարի չէի այցելած հայրենիք: Ու երբ տեսայ ներկայ վիճակը, թէ ինչպիսի յառաջխաղացում արձանագրած է այս տարիներուն ընթացքին, հիմա շատ աւելի զօրաւոր կերպով համոզուած եմ, որ ջատագովը պէտք է դառնամ, որ մենք շատ աւելիով կապենք մեր նոր սերունդը Մայր հայրենիքի հետ: Ես սա նաեւ որպէս ծնող կ’ըսեմ, երբ կը յիշեմ, թէ տղաս երկու տարի առաջ ինչ ոգեւորութեամբ եկաւ Հայաստանէն:

Հայաստանը մեր հիմքն է, մեր ինքնութիւնը, մեր հողն է: Ոտքդ, որ կը դնես հողին վրայ, գիտես, որ քուկդ է: Այստեղ քեզ օտար չես զգար: Ես ազգայնամոլութիւն չեմ քարոզեր, այլ կը խօսիմ ազգասիրութեան մասին, որ տարբեր բան է:

Սիրտս շատ կը ցաւի, երբ տարբեր երկիրներու մէջ Հայաստանէն արտագաղթած հայեր կը տեսնեմ:  Կը հասկնամ, որ տնտեսական վիճակն է պատճառը, որ Հայաստանի մէջ նիւթական կարելիութիւններ չկան: Բայց Սփիւռքի մէջ, օտար երկրի մէջ ծնիլն ու ապրիլն ալ դիւրին չէ: Մենք հողի, հայրենիքի, ինքնութեան կարօտով  մեծցած ենք: Եւ վերջապէս, այսօր աշխարհի վրայ տեղ մը կա՞յ, որ ամէն ինչ լաւ է: Իսկ Հայաստանը մերն է` իր դրական եւ ժխտական կողմերով: Կատարեալ բան չկայ, միայն Աստուած  կատարեալ է:

Պէտք է հասկնանք, թէ մեր ունեցածը ինչպէս կրնանք մեծցնել, ապրեցնել: Այս տասը տարիներուն ընթացքին բաւականին բան  փոխուած է Հայաստանի մէջ: Երբ Էջմիածին գացի, քաղաքը այն չէր, ինչպիսին տաս տարի առաջ էր: Այս ամէնը պէտք է արձանագրուի, որ անկախ դժուարութիւններէն, Հայրենիքը առաջ կ’երթայ: Սա է, որ պէտք է պահենք ու ծաղկեցնենք: Ուրիշ ճանապարհ պէտք չէ փնտրել:

– Ինչո՞վ կը ցանկայիք եզրափակել Ձեր խօսքը:

Հրայր– Ձեզի կը  մաղթեմ ուժ, կորով, յաջողութիւն: Ինչպէս տիկին Հրանոյշ Յակոբեանին ըսի, մենք` ես եւ տիկինս, եկանք, որ մեր կապերը վերահաստատենք հայրենիքի մէջ: Մեր այցելութեան գլխաւոր նպատակը սա է: Մեր մաղթանքն է, որ լաւ ըլլաք, զօրաւոր կենաք: Գեղեցիկ հայրենիք ունինք, միասին պէտք է շարունակենք մեր հիմնահարցերը լուծել:

Արտա- Ես շատ-շատ վերասիրեցի Հայաստանը եւ հպարտ եմ, որ այսքան դրական փոփոխութիւններ եղած են: Ամէն ինչ գեղեցկացած է: Կը ցանկամ, որ մեր կապերն աւելի սերտանան: Եթէ որեւէ  ատեն մեր մասնագիտութեամբ, մեր փորձառութիւններով կրնանք օգտակար ըլլալ հայրենիքին, ես եւ Հրայրը միշտ պատրաստ ենք մեր բաժինը բերելու, որպէսզի իրարմով հարստանանք, ձեռք-ձեռքի տանք: Դուրսը, հայրենիքի մէջ պատրաստուած ուժեր կան, պէտք է միասին ներդրում ունենալ հայրենիքի զարգացման գործին մէջ:

Մենք Հայրենիք ունինք, ուր ամէնուր հայերէն կը խօսին, կը ժպտան, օգտակար կ’ըլլան քեզի: Այս ամէնը դուրսը չես տեսներ: Այս բաներն են, որ մենք պէտք է տեսնենք, գնահատենք եւ ամուր բռնենք…

– Շնորհակալութիւն հետաքրքիր զրոյցի  համար:

Հարցազրոյցը` Լուսինէ Աբրահամեանի