1938  թվականին  Դերսիմում տեղի ունեցած  ջարդն  ու կատարված սպանդները  սկսել են հաճախակի  օրակարգ մտնել, հակառակ նրա, որ տասնամյակներ շարունակ այս թեման լռության է մատնված եղել: Հարցը օրերս կրկին արծարծվեց, երբ Թուրքիայի  Հանրապետական կուսակցության փոխկուսակցապետ Սեզկին Թանրըքուլուն  հրապարակավ ներողություն խնդրեց  Դերսիմի պատահարների  համար: Նրա  այս հայտարարությունը պառակտում առաջացրեց կուսակցության ներսում, նույն կուսակցությունից Ալի Րըզա Էոզթյուրքն էլ ասաց. «Ես ներողություն եւ այլն չեմ խնդրում, լավ  է, որ զարկել ենք»: Այս մասին հաղորդում է   horizonweekly.ca-ն:

Դեմոկրատ Հապեր լրատվական կայքի  աշխատակից Հրանտ Գասպարյանը տեղեկացնում է,  որ Գալաթասարայի  հրապարակում օրերս  կազմակերպվել է հանրահավաք ՝  Դերսիմի դեպքերի  ընթացքում  մահապատժի ենթարկված  շեյխ Սեյիտ Րըզայի ու ընկերների  սպանության 77-րդ տարելիցի  առթիվ: Հանրահավաքի ընթացքում  հնչեցին կարծիքներ,  որ Դերսիմի դեպքերի կապակցությամբ ներողություն խնդրելը բավարար չէ, պետք է անհրաժեշտը կատարվի ու պետք է բացվեն արխիվները:

Հանրահավաքին մասնակից բազմաթիվ միությունների շարքում  էր նաև Դերսիմի  հայերի  միությունը:

Դերսիմի Միությունների անունից ելույթ ունեցավ  Հաթուն Էսենը, նշելով,  որ  Սեյիտ Րըզայի ու մահապատիժի ենթարկված նրա մյուս ընկերների թաղված տեղերը նույնիսկ  գաղտնի են  պահվում: Այնուհետև,  խոսքը ուղղելով Անգարայի իշխանություններին, Էսենն ասաց. «Եթե անկեղծորեն ներողություն պետք է  խնդրեք, եթե ձեր նպատակը կեղծիք ու խաբեություն չէ, ուրեմն հրապարակե՛ք,  թե որտեղ են  թաղված  սպանվածների դիերը: Բացե՛ք արխիվները, արեք ամենը, որպեսզի այս հողերի վրա  եւս մեկ անգամ  ցեղասպանություն չիրագործվի»:

Ցեղասպանության տարիներին  դերսիմցիները ապաստան են  տվել  ավելի քան 40 հազար հայերի: Դերսիմում  ապաստանած շատ  հայեր ալեւի են դարձել` յուրացնելով դերսիմցիների ապրելակերպը:

1938-ին, թրքական ճնշումների  դեմ ծառացան Դերսիմի ցեղախմբերը` Սեյիտ Ռիզայի գլխավորությամբ: Ըստ դերսիմցի  ժամանակակից մտավորականների՝  1938-ի հեղափոխության ժամանակ դերսիմցիների կողքին զենք են վերցրել դավանափոխ եղած  հազարավոր հայեր, իսկ ապստամբության տխուր վախճանին հաջորդող քեմալական բանակի ջարդերի ընթացքում`  դերսիմցիների  կողքին սպանվել եւ ջարդվել են նաեւ հայեր:

Այսօր, եւրոպացի մի շարք  պատմաբանների կողմից ընդունված է այն տեսությունը, որ 1937-38 թթ. քեմալական ուժերի կողմից  կոտորվել են 70 հազար դերսիմցիներ եւ հայեր: