Տեառնընդառաջի նախատօնակի արարողութիւնը Ս. Սարգիս Առաջնորդանիստ եկեղեցում
14 փետրւարը, համաձայն մեր եկեղեցու տօնացոյցին, մասնաւորւում է մեր Տիրոջ եւ Փրկչի՝ Յիսուս Քրիստոսի քառասնօրեայ տաճար ընծայման տօնակատարութեամբ։ Ըստ Ղուկաս Աւետարանչի նկարագրութեան, Յիսուսի ծնունդից 40 օրեր ետք, համաձայն Աստծու կողմից Մովսէս մարգարէի տրւած օրէնքին, ամէն արու զաւակ, որ իր մօր առաջին զաւակն է, պէտք է Տիրոջ նւիրւի (Ելք 13.2,13, Ղկ 2.23), Ս. Մարիամն ու արդար խնամատար Ս. Յովսէփը մանուկ Յիսուսը տաճար տարին ընծայելու համար։
Այս տօնը մեր եկեղեցու արարողակարգում իր յատուկ եւ ինքնորոյն տեղն ունի որպէս Քրիստոսի տնօրինական կեանքին առնչւող մի կարեւոր հանգրւան։ Մարդացեալ Աստւածորդին տաճար է ընծայւում։ Տիեզերաստեղծ Մանուկը Հայր Աստծուն է ընծայւում։ Անմերձենալի լոյսի մէջ բնակւող աննիւթական, անհասանելի, անհպելի եւ անտեսանելի Լոյսը՝ Քրիստոս, որպէս թանձրացեալ եւ շօշափելի լոյս նիւթական տաճարն էր մտնում, որպէսզի իր կենդանի ներկայութեամբ լուսաւորէր, կենսաւորէր եւ մաքրէր իր ներկայութեան վայրը եղող այդ տաճարը։ Նա գալիս էր կատարելու աստւածային Օրէնքը, եւ դա՝ ցոյց տալու համար իր կատարեալ հնազանդութիւնը Հօր Աստծու եւ աստւածային Օրէնքին, որի մասին Պօղոս առաքեալ յիշեցնում էր, ասելով. «Աստւած աշխարհ ուղարկեց իր Որդուն, որը ծնւեց մի կնոջից եւ ապրեց Օրէնքի տակ…» (Գղ 4.4), եւ որի մասին տարիներ յետոյ Յիսուս ինք էլ անձամբ պիտի ասէր, «Մի՛ կարծէք, թէ ես եկայ Մովսէսի օրէնքը կամ մարգարէների ուսուցումները ջնջելու, չեկայ ջնջելու, այլ ամբողջացնելու» (Մտ 5.17)։
Մարդ մեղքի պատճառով հեռացած էր Աստծուց եւ որքան ընկղմել էր մեղքի տիղմում, այդքան եւ աւելի կորցրել էր առ Աստւած դարձի հնարաւորութիւնը։ Եւ որովհետեւ Աստծու պատկերով ստեղծւած բայց յետոյ մեղքի պատճառով ապականւած մարդը կարողութիւնը չունեցաւ Աստծու մօտ երթալու եւ նրա հետ հաղորդակցութեան մէջ մտնելու, ահաւասիկ, այսօր տեսնում ենք, թէ ինչպէս Աստւած ինքն է նախաձեռնում կրկին անգամ իր մարդասիրութիւնից մղւած մօտենալու իր պատկերը կրող արարածին։ Յիսուս որպէս աշխարհի լոյսը (1.9, 8.12) գալիս էր լուսաւորելու իր տաճարը։ Նա գալիս էր իր կենդանի ներկայութեամբ մեր անձերը լուսաւորելու եւ իրմով մեզ հարստացնելու, այսինքն՝ մեր մէջ մուտք գործելով, մեզ իր մէջ առնելու եւ իր հետ միաւորելով՝ փրկելու։ Այլ խօսքով, եկել էր մեզ իր կենդանի բնակարանները դարձնելու, եւ իր բնակութիւնը մեր մէջ հաստատելու, որի մասին աստւածահոգի մեծ վարդապետ՝ Պօղոս առաքեալ ասում է. «Չգիտէ՞ք, որ Աստծու տաճար էք դուք, եւ Աստծու Հոգին է բնակւում ձեր մէջ» (Ա.Կր 3.16, 6.19)։
Համաձայն մեր եկեղեցու ծիսական կարգաւորումին, Տեառնընդառաջի նախորդ օրը երեկոյեան կատարւում է յատուկ երեկոյեան ժամերգութիւն։ Առ այդ, հինգշաբթի 13 փետրւարի երեկոյեան ժամը 4։00-ին Թեհրանի բոլոր եկեղեցիներում տեղի ունեցաւ երեկոյեան ժամերգութիւնն ու Տեառնընդառաջի նախատօնակի արարողութիւնը։ Ս. Սարգիս Առաջնորդանիստ եկեղեցում նախատօնակի ժամերգութեան նախագահեց ու յաւուր պատշաճի քարոզեց Թեմիս Բարեջան Առաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Սեպուհ Արք. Սարգսեանը։ Արարողութեան մասնակցում էին նաեւ Առաջնորդական փոխանորդ՝ Գերպ. Տ. Մակար Ծ. Վրդ. Աշգարեանը, Արժ. Տ. Վարազդատ Ա. Քհնյ. Քէշիշեանը եւ Արժ. Տ. Արիստակէս Քհնյ. Շահմիրեանը։
Կիրակնամուտի «Լոյս Զուարթ» եւ համբարձիի «Մարմնացեալդ ի Կուսէն» շարականներից յետոյ եկեղեցական հայրերը Առաջնորդ Սրբազանի գլխաւորութեամբ կանգնեցին եկեղեցու ատեանի մէջտեղում եւ կատարեցին օրւայ նախատօնակը։ «Այսօր անսկզբնական» օրհնութիւնից յետոյ «Հարցի» սկզբնաւորութեան Սրբազան Հայրը բուրվառը ձեռին խնկարկեց խորանին եւ ապա ամբողջ եկեղեցին շուրջ դարձաւ խնկարկելով եւ օրհնելով ժողովրդին։ Նախատօնակի աւարտին կարդացւեցին օրւայ յատուկ Հին Կտակարանեան գրքերն ու Աւետարանը, որից յետոյ տեղի ունեցաւ հանդիսաւոր Անդաստանը։ Այդ առթիւ «Օրհնեսցի, եւ պահպանեսցի եւ նախախնամեալ պահեսցի» երգախառն աղօթքով Սրբազան Հայրը իրեն ընկերացող հոգեւոր հայրերով՝ Աւետարանն ու խաչը իրենց ձեռին եկեղեցու չորս կողմը դարձան (Արեւելք, արեւմուտք, Հիւսիս եւ հարաւ) եւ օրհնեսցին մեր հայրապետութիւնն ու հանրապետութիւնը, ողջ քրիստոնեայ աշխարհը, երկրի արտերը, տարւայ բերքը, ինչպէս նաեւ ողջ աշխարհում գտնւող վանքերը, անապատները (ճգնաւորներին ու մենակեացներին), քաղաքներն ու գիւղերը եւ նրանց ամբողջ բնակչութիւնը։
Սրբազան հայրը «Պահպանիչ» աղօթքից յետոյ Սուրբ Խորան բարձրացաւ եւ Սեղանի վրայ վառւած աշտանակից վառելով մոմը բերաւ եւ ատեանում դրւած սեղանի մոմերը վառեց, այդ միջոցին հայրը սուրբը երգեց «Քրիստոս փառաց թագաւոր » հոգեյոյզ տաղը, որի ընթացքին ծնողներ իրենց երեխաները մօտեցրին բեմ եւ յանձնեցին քահանայ Հօր, որ իր կարգին խորանի շուրջ դարձնելով՝ ընծայեց Աստծուն։
Սրբազան Հայրը իր քարոզում անդարդարձաւ օրւայ խորհուրդի մասին, յիշեցնելով ներկաներին, որ Տեառնընդառաջի արարողութիւնը մեր եկեղեցու ծիսակարգում ամենաքաղցր, խորիմաստ եւ ուրախութիւն առթող արարողութիւններից մին է։ Նա խօսեց Քրիստոսի քառասօրեայ տաճար ընծայման տօնի ներքին խոր իմաստալիութեանը մասին, «որովհետեւ այն վկայութիւնն ու հաստատումը ունի Հին կտակարանեան ճշմարտութեան» ասաց Առաջնորդ Ս. Հայրը։ Նա ակնարկեց նաեւ տօնի խորհրդաւորութեան մասին, որովհետեւ մանուկ Քրիստոսի տաճար ընծայումով տաճարը Ս. Հոգու զօրութեամբ լուսաւորւում էր, այլ խօսքով աստւածային լոյսը ճառագայթում էր փարատելով մեղքի ու տգիտութեան խաւարը։ Նա իր քարոզում անդրադարձաւ նաեւ Սիմէոն ծերունու եւ Աննա մարգարէուհու մասին, որոնք ներկայացնում են Աստծու խոստումներին ու պատւիրաններին նկատմամբ կատարեալ հաւատարմութիւն, վստահութիւն եւ նախանձախնդրութիւն ունեցող հաւատացեալները, որոնք իրենց ողջ կեանքում մեծ համբերութեամբ եւ յոյսով սպասում են տրւած խոստումների իրականացման։ Սրբազան Հայրը խօսեց նաեւ սոյն տօնակատարութեան դաստիարակիչ հանգամանքին մասին, յիշեցնելով, թէ ինչպէս Յիսուսի ծնողները Մովսիսական օրէնքին հնազանդ իրենց զաւակը տաճար ընծայեցին, ինչը այսօր մեզ էլ մարտահրաւէր է կարդում, որ մենք էլ նրանց օրինակով մեր զաւակներին դաստիարակենք փոքրուց աստւածային օրէնքների եւ պատւիրանների հնազանդութեամբը, որպէսզի մեր երեխաների կեանքը լինի աստւածային օրհնութիւններով ու բարիքներով լեցուն, ինչպէս նաեւ՝ յաջողութեամբ պսակւած մի ընթացք. «Ի՜նչ գեղեցիկ է ու դաստիարակիչ է, երբ ժողովուրդներ եւ հաւաքականութիւններ իրենց աստւածային խորք ունեցող աւանդութիւններն ու սովորութիւնները յարգում են» ասաց Սրբազան Հայրը։ Նա այդ առթիւ նաեւ հակիրճ կերպով խօսեց, թէ ի՛նչ կերպով մեր ժողովուրդը հին ժամանակներին կատարում էր Տեառնընդառաջի նախատօնակի օրւայ աւանդական արարողութիւնները։
Նա ասաց, որ «Մենք էլ Սիմէոն ծերունու նման եկել ենք ընդառաջ մեր Տիրոջ Յիսուսի Քրիստոսի, Նրան մեր կեանքի մէջ ունենալու։ Որովհետեւ, եթէ Քրիստոս լոյս է, եւ մենք նրան ընունենք մեր կեանքում, մենք էլ կը լինենք այդ լոյսի ճառագայթները։ Եթէ ընդունենք Քրիստոսի, որ յաւիտենական ճշմարտութիւնն է, մենք էլ մեր կեանքը կը վերածենք ճշմարտութեան աղբիւրի։ Եթէ Քրիստոս կեանք է եւ այդ կեանքը մենք ընդունում ենք, այն ժամանակ մենք էլ կը լինենք կենսապարգեւ կեանք մեր շրջապատում ու եկեղեցում»։
Սրբազան Հայրը իր ուրախութիւնը յայտնեց եւ մեծապէս գնահատեց ծնողներին, որ իրենց փոքրիկներին ու երեխաներին հետ միասին եկեղեցի էին եկած, որպէսզի աստւածային օրհնութիւն ստանան։
Արարողութեան աւարտին բոլոր ժողովուրդը մօտեցաւ ատեանում վառւած աշտանակին եւ դրանից վառեցին իրենց կանթեղները, որպէսզի եկեղեցուց իրենց հետ վառւած հոգեւոր լոյսը տանեն իրենց տները եւ որպէս օրհնութիւն եւ աստւածային ներկայութիւն նաեւ ունենան այն իրենց տներում։
Ապա ներկաները թափօրով Սրբազան Հօր հետ միասին յառաջացան դէպի բակ, որտեղ պատրաստւած էին խարոյկի փայտերը։ Եւ եկեղեցուց բերւած մոմով Առաջնորդ Սրբազանը ընթացք տւեց խարոյկին։ Հաւատացեալների բազմութիւնը խմբւած էր Սրբազանի շուրջը, երեխաներ, պատանիներ ու երիտասարդներ ձեռք ձեռքի տւած աւանդական շրջադարձը կատարեցին, կրակի վրայից ցատկեցին եւ բարեմաղթութիւններ փոխանակեցին միմեանց։
Այդ առթիւ նաեւ Ս. Սարգիս Եկեղեցու Եկեղեցական Խորհուրդը յատուկ աւանդական սեղան էր պատրաստած՝ աղանձով, փոխինձով, պտուղներով ու խմորեղէններով, որ Սրբազան Հօր օրհնութիւնից յետոյ հիւրասիրեց ժողովրդին։ Նաեւ միջոցին խանդավառ ժողովրդական երգերի ու պարերի մի շարան էլ ներկայացւեց, ուր հաւատացեալները շուրջ երկու ժամ բակում ուրախ աւանդական մթնոլորտ անցկացնելուց յետոյ մեկնեցին իրենց տները։
http://www.tehranprelacy.com/