Թրքական «Պիանէթ» լրատուական  կայքի լրագրող Էլիֆ Աքկիւլ, որ այս օրերուն Երեւանի մէջ կը մասնակցի «Արարատի ստորոտին» միջազգային լրատուական համաժողովին, ուշագրաւ յօդուած  մը գրած է իր` երեւանեան տպաւորութիւններուն եւ Ապրիլ 24-ին Թուրքիոյ մէջ նախատեսուած ձեռնարկին մասին:

Թուրք լրագրողի` «Ինչպէս բացատրեմ, թէ ինչու Ապրիլ 24-ին Կալիպոլիի ճակատամարտը պիտի նշենք» վերտառութեամբ յօդուածը ermenihaber.am-ը կը ներկայացնէ ամբողջութեամբ:

«2014 թուականի Ապրիլ 22-ին անձնագրիս մէջ առաջին կնիքը դրին: Հայկական կնիքը… այսօր, գրեթէ մէկ տարի անց  կրկին Հայաստանի մէջ եմ, Երեւանի մէջ: Ապրիլ 24-ին ընդառաջ, լրագրողներու մեծ խումբով հանդիպեցանք «Արարատի ստորոտին»:

Հայերէն, ռուսերէն, սպաներէն, պուլկարերէն, սերպերեն, թրքերէն, արաբերէն.. բազմալեզու ձայները լեցուցած են շէնքը, ուր կ’ընթանայ համաժողովը: Անոնք մէկ հարցի պատասխան ստանալու ակնկալիքով  եկած են. Այն է` «Ցեղասպանութեան հարիւրամեակին Թուրքիան ինչ դիրքորոշում կ’որդեգրէ»: Հետաքրքիր է, որ ոեւէ մէկը չէր տար այն հարցը, թէ «Ցեղասպնութիւն իսկապէս եղա՞ծ է»: Եւ ոչ ալ 100-ամեայ ապացոյցները որոնող կար: Թերեւս ըսէք «Ասոնք ինչ լրագրողներ են»,  բայց  հաւատացէք ասոնք լրագրողներ են, որոնք գիտեն, որ ծովի մակարդակին ջուրը 100 աստիճանին կ’եռայ: Այս ջուրը չակերտաւոր չեռար: Իսկապէս կ’եռայ` պճպճալով:
Պճպճալով կ’եռային նաեւ քննարկումները: Քննարկումներու կեդրոնին մէջ թերեւս Հայաստանի` ապրիլքսանչորսեան ձեռնարկներուն ներկայ գտնուելու եւ ցեղասպանութիւնը ճանչնալու Թուրքիոյ ուղղուած հրաւէրն էր, որուն ի պատասխան Թուրքիան Հայաստանին Կալիպոլիի ձեռնարկին հրաւիրեց: Այնքան անհեթեթ հրաւէր, որ բոլորը կը հարցնէին «ի՞նչ կապ ունի»: Ցաւօք, համաժողովին մասնակցող 4 թուրք լրագրողներէն մէկն ալ ես եմ, եւ այս հարցին պատասխանը ինծմէ ալ կը սպասեն : Բայց ես այս հարցին պատասխանը չեմ գիտեր: Իբրեւ Թուրքիոյ հանրապետութեան կրթութեան նախարարութեան ծրագիրներով կրթուած քաղաքացի տարիներ շարունակ ինծի սորվեցուցած են Կալիպոլիի յաղթանակը նշել Մարտ 18-ին: Ապրիլ 24-ի մասին խօսք չէ եղած: Առհասարակ Ապրիլ 24-ի մասին խօսք չէր ալ կրնար ըլլալ: Նոյնիսկ պաշտօնական օրացոյցով Ապրիլ 23-էն Մայիս 19 արձակուրդ  յայտարարուած էր: Հիմա ես ինչպէ՞ս պատասխանեմ այն հարցին, թէ Ապրիլ 24-ին ինչու  մենք Կալիպոլի կը յիշենք: Որովհետեւ սա հասարակ տարի չէ: Դարաշրջանի առաջին ցեղասպանութեան 100-ամեակն է: Առանց այդ ալ, եթէ մենք ըսենք, թէ Կալիպոլիի յաղթանակը կը տօնենք, մեզի ոչ մէկը չի հաւատար: Կ’ըսեն «անցեալ տարի մահացածներու համար ցաւակցութիւն յայտնեցիք, այս տարի կը տօնէ՞ք»:

Որովհետեւ սա 100-ամեակն է:

Կայ  ժողովուրդ մը, որուն 100 տարի շարունակ խաբած են ու ստիպած, որ սուտը իբրեւ իրականութիւն ընդունի: Խօսքս թուրք ժողովուրդի մասին է:

Խօսքս այն մասին, որ դպրոցին մէջ Տէր Զօրի անապատը իբրեւ ովասիս ներկայացնող սարը Կելինի փաստագրական ֆիլմը դիտելէս  քանի մը տարի յետոյ տեղահանութիւնը «անմարդկային» երեւոյթ յայտարարուեցաւ:

Խօսքս այն մասին է, որ «Առաջին Համաշխարհային պատերազմի ընթացքին տեղի ունեցած իրադարձութիւնները բոլորիս ընդհանուր ցաւն է: Այդ ցաւալի պատմութեան արդար յիշողութեան հեռանկարով նայիլը  մարդկային պատասխանատուութիւն է» ըսելէ յետոյ, փորձեցին 1-ին համաշխարհայինի ժամանակագրութիւնը փոխել:
Հայոց ցեղասպանութիւն, 1915, տեղահանութիւն .. Սա ուղղակի հերքում չէ: Սա իրականութիւն է, որ կը փորձեն կոծկել: Սա  պետութեան կողմէ սեփական ժողովուրդին խաբելն է: Սեփական ժողովրդին այդ սուտով սնելն է: Այդ
սուտով մարդոց սպաննելն է: Այս սուտին տակ թաքնուելով` մեղքերը արդարացնելու փորձ է: Ուստի 100-ամեակը միայն ցեղասպանութիւն վերապրած հայերու խնդիրը չէ: 100-ամեակը մեր երեսին սուտ ըսողներուն հետ առերեսուելու հնարաւորութիւն է: Որքան ալ, որ անոնք «ճշմարտութեան նախարարութեան մէջ» նորանոր տարեթիւեր յօրինեն»: