Շատ է զգացմունքը եւ պակասում է կոնկրետութիւնը: Այսպէս է բնութագրում իր նկարները երիտասարդ նկարչուհի Հռիփսիմէ Մանթաշեանը: Տեսաւ, զգաց, պատկերեց` չկենտրոնանալով   մասնագիտական   ճշգրտութիւնների   վրայ:   Սովորաբար   այսպէս   են ծնւում նրա նկարները:

Չնայած Հռիփսիմէն նաեւ պատուէրներ է ընդունում, բայց իր արուեստում կարեւորում է զգացմունքն  ու այդ պահի հոգեվիճակը:  Այժմ էլ խոստովանում  է, որ սկսել է նկարել մի կնոջ դիմանկար (ոչ պատուէրով), բայց չի աւարտել. ամիսներ շարունակ չի կարողանում մօտենալ նկարին:

Հռիփսիմէի նկարները միմեանցից տարբեր են թէ գունային, թէ ժանրային տեսանկիւնից: Ամէն մէկը կոնկրետ հոգեվիճակի, կեանքի փուլի արդիւնք է: Միաժամանակ, դրանք փնտռտուքների,  նորը  փորձելու,  իւրովի  դրսեւորուելու  միջոց  են:  Նկարչուհին խոստովանում է, որ չի կարող անընդհատ նոյն ժանրով ու ձեւով նկարել, պէտք է փոխել ոճը, որպէսզի լճացում չլինի: Հանգիստ գոյներով բնապատկերների կողքին յայտնւում են վառ գոյներով կմախքներ, մելամաղձոտ դիմանկարների կողքը` մօրէմերկ կանայք:

Կմախքների, մարդու ներքին օրգանների միջոցով, որոնք ֆիզիկական բնոյթ ունեն, Հռիփսիմէն փորձում է ցոյց տալ մարդու ներաշխարհը, պատկերել նրանց այնպէս, ինչպէս տեսնում  է  ինքը:  Այստեղ  գուցէ  մարդն  ունի  ընդամէնը  մէկ  ոտք  կամ  երկու  սիրտ. արուեստում կենսաբանութիւնն «աղաւաղւում է»: Այդպիսին են նաեւ Հռիփսիմէի նկարած դիմանկարները, որոնք աւելի շուտ հոգեվիճակ են, քան մարդու ֆիզիկական տուեալների արտացոլումը:  Հռիփսիմէն,  ով նաեւ գեղանկարչութիւն է դասաւանդում,  սիրում է յատկապէս իր աշակերտների դիմանկարներն անել: Յիշում է, որ սկզբում շատերն անգամ նկարներում իրենց չէին ճանաչում, բայց յետոյ արդէն սովորեցին ուսուցչուհու ոճին:

Այժմ Հռիփսիմէն աշխատում է Նոյեմբերեանի գեղարուեստի դպրոցում եւ «Յոյսի կամուրջ» ՀԿ-ում: Նրա ամուսինը նոյնպէս նկարիչ է, սակայն հանգամանքների բերումով այլ գործով է զբաղւում: Հռիփսիմէն ասում է, որ այնպէս է ստացուել` տանը մէկը նկարում է, միւսը` աշխատում:

Նկարչուհու   խօսքերով`   բնապատկերներ   նկարելիս   կարծես   իր  հոգին,   ներաշխարհը զարթօնք են ապրում, դրանք շատ աւելի զգայական ֆոնի վրայ են ստեղծւում, իսկ մարդուն պատկերելիս գալիս է մտածելու, խորհելու ժամանակը:

Առհասարակ, նկարչուհու ուսումնասիրութեան եւ հետաքրքրութեան կենտրոնում մարդն է. ինչպիսին է նա, նրա բնոյթը, դրսեւորումները, ինչից է ազդւում է եւ ինչպէս է ազդում: Հետաքրքիր է նաեւ մարդու աշխատանքը, ստեղծածը, վաստակը: Այդ պատճառով էլ նկարչուհին մեծ սէր ունի հին իրերի նկատմամբ: Իր արուեստանոցը, որտեղ նա սիրում է առանձնանալ   իր  մտքերի   եւ  նկարների   հետ,  վաղուց  արդէն  փոքրիկ   թանգարան   է յիշեցնում: Այստեղ նա հաւաքել է անցեալ դարերից մնացած հնատիպ գործքիներ, իրեր, որոնք հիմնականում օգտագործուել են հայերի կողմից իրենց կենցաղում եւ գիւղատնտեսութեան մէջ:

Հին կաւէ սափորների կողքին կարելի է տեսնել նաեւ Հռիփսիմէի ձեռքի գործերը: Բացի նկարչութիւնից, նա նաեւ զբաղւում է կաւագործութեամբ: Երբ Հռիփսիմէն դեռ սովորում էր Թերլեմեզեանի անուան քոլէջի գեղանկարչութեան բաժնում, որոշում է սեփական գումարը վաստակել: Նա գիտէր, որ գեղանկարչութեան միջոցով չի կարող բաւարար գումար վաստակել,   եւ   որոշում   է   զբաղուել   բրուտագործութեամբ:   Կարճ   ժամանակում   նա հմտանում   է   այս   գործի   մէջ,   եւ   այն   դառնում   է Հռիփսիմէի երկրորդ մասնագիտութիւնն ու աշխատանքը:

Նկարչութիւնն եւ բրուտագործութիւնը թոյլ են տալիս նրան զբաղուել ամենատարբեր գործերով, ստեղծել տարատեսակ ձեռքի աշխատանքներ, դեկորատիվ իրեր, որոնք նաեւ վաճառում է: Բայց Հռիփսիմէն իրեն նախ եւ առաջ համարում է գեղանկարիչ, իսկ գեղանկարչութիւնը` բոլոր ոճերի եւ ուղղութիւնների հիմքը:

Նկարչուհին սիրում է ստեղծագործել յատկապէս գիշերուայ ժամերին, քանի որ «գիշերն աւելի շատ լոյս է  տեսնում,  քան  ցերեկը»:  Նրան  կարող  է  ներշնչել նաեւ մռայլ ու ամպամած եղանակը, չնայած բնոյթով կենսախինդ  մարդ  է:  Սակայն  ներշնչման աղբիւրիներից առաւել կարեւոր է այն հոգեւոր աշխարհը, որով ապրում է արուեստագէտը եւ ներկայացնում իր արուեստի միջոցով:

Գեղանկարչութեան   մէջ   Հռիփսիմէն   առաջնութիւնը   տալիս   է   Հիերոնիմոս   Բոսխին: Վերջինիս գոյները, արուեստի աշխարհը, որի միջոցով երեւում է նաև նկարչի փիլիսոփայութիւնը, մտածողութիւնը, երեւակայութեան անսահմանութիւնը, Հռիփսիմէի համար   իւրայատուկ   է:   Կան   նաեւ   բազմաթիւ   այլ   նկարիչներ,   որոնցով   հիանում   է Հռիփսիմէն  եւ  կարծում  է,  որ  երբեք  չի  կարողանայ  հասնել  նրանց  արուեստի մակարդակին: Բայց եւ շատ է ցանկանում, գոնէ նրանց գործերը ուսումնասիրելով, սովորել նրանցից առաւելագոյնը:

ՄԵՐԻ  ՄԱՄԵԱՆ

Ռամկավար  Մամուլ