Այսօր ալ Վարդանանքի  պահանջը  օդին մէջ է

ԱՀԱՐՈՆ ՇԽՐՏԸՄԵԱՆ

Հայ ժողովուրդը պատմութեան ընթացքին կենաց եւ մահու բազմաթիւ պայքարներ մղած է՝ ի խնդիր ազատութեան, ի սէր Հայրենիքի, ի պահպանում իր ազգային արժէքներուն: Թշնամիները երբեմն տարբեր եղած են, ժամանակահատուածները տարբեր, պարագաները տարբեր, սակայն նոյն պայքարն է, որ մղած է՝ ազգապահպանման պայքարը:

Սիրելինե՛ր, այսօր հոգեկան խնդութեամբ  կը նշենք Սուրբ Վարդանանց տօնը: Տօնը անոնց՝ որոնք իբրեւ քաջարի եւ հայրենասէր մարտիկներ, խանդավառած  են սերունդներ` պայքարելու յանուն Հայրենիքի ազատութեան, յանուն մեր ազգային, մշակութային, հոգեւոր արժէքներու պահպանութեան:

Վարդանանցը  հայ  ժողովուրդի  ամենամեծ պայքարն էր՝ ոտքի  կենալու  իր  հաւատքով,   լեզուով,  եկեղեցիով,  մշակոյթով:  Այդ պայքարը  չաւարտեցաւ  Աւարարայրի մէջ այլ  կը շարունակուի այռ այսօր:

Վարդանանցը կազմաւորեց մեր ազգային նկարագիրը, իսկ  Վարդանանց ոգին ուռճացուց  մեր  ժողովուրդին ապրելու իրաւունքը: Այդ ոգին յաջորդ սերունդներուն անեղծ  փոխանցելու պատասխանատուութիւնը մեզի  վստահուած   է այսօր:

Մեր ժողովուրդը օրհասական պահուն ընտրեց Աւարայրը եւ Աւարայրի նահատակներուն արեամբ  կերտեց իր ազգային  գաղափարախօսութիւնը. Մահ  ոչ իմացեալ՝ մահ է, մահ իմացեալ՝ անմահութիւն…  Պատմիչ  Եղիշէի՝  իմաստաւորած   մահուան այս գաղափարը դարեր շարունակ  կ’ուղեկցի  հայ մարդուն մինչեւ Սարդարապատ եւ  Արցախ:

Վարդանանց պատերազմը մեր պատմութեան էջերը բարեզարդող պատմութիւն չէ միայն. այլ հայ ժողովուրդի քայլող ու շնչող զօրակիցն է:

Հետեւաբար՝ այն յիշատակելը բաւական չէ, անհրաժեշտ է  գիտնալ անոր խորհուրդը:

Այսօր   դժբախտաբար  գորշ ամպեր ծածկած  են  Սփիւռքն ու հայրենիքը…

Առաջին՝ անտարբերութիւն դէպի   համազգային ժառանգութիւնները:

Համաշխարհայնացման անդէմ հոսանքը կը վտանգէ մեր լեզուն, մեր մշակոյթը եւ կը  փորձէ այլափոխել մեր ազգային դիմագիծը:

Յիշեցէ’ք Խաչատուր Աբովեանի ՝  «տասը լեզու  սորվեցէք, բայց ձեր լեզուն եւ  հաւատքը ամուր պահեցէք»,-աղերսը:

Մշակոյթի   եւ   լեզուի պահպանումը մեր բոլորի մտահոգութիւնը պէտք է դառնայ:

Երկրորդ՝  այսօր ազգային արժէքները հետզհետէ սկսած են  տեղի տալ համաշխարհային, ապազգային արժէքներուն:

Յաճախ կը  մոռնանք  երկրորդականը առաջնայինէն,  չենք կրնար  զանազանել ճիշդը՝  սխալէն…

Անցեալին  եթէ  հաւատքն էր  մեր դէմ  ծաւալած  հալածանքին պատճառը, այսօր, մեր անտարբերութեամբ  կ’ոտնակոխենք  մեր Եկեղեցիէն  ժառանգած հաւատքը:

Արդեօ՞ք հայկական քանի վարժարաններու մէջ կ’երգուի «Նորահրաշ Պսակաւորը», կամ` «Թէ Հայրենեաց Պսակադիր»ը…: Քանինե՞ր  արդեօք  մեր ազգաշունչ երգերը կ’երգեն այսօր:

Հաւատքէն կը բխին անհատներու եւ ժողովուրդներու մեծ գաղափարները: Եւ վերջապէս ին՞չ է հայրենասիրութիւնը եթէ ոչ, հաւատք դէպի ապագայ:

Երրորդ ՝ 1930-ական թուականներուն   Եղիշէ Չարենցը  թաքուն կերպով գրեց. «Ով հայ ժողովուրդ, քո միակ փրկութիւնը քո հաւաքական ուժի մէջ է»:  Յովհաննէս Շիրազը տարիներ յետոյ արձագանգեց. «Բա՜ւ է, հայեր, ցրուած մնաք մատներիս պէս, բռունցքուելն է յաւերժութիւնն Հայաստանի»:
Աւարայրի  հերոսամարտը  միասնականութեան  խորհուրդ մը կը պատգամէ  մեր ժողովուրդին:

Դերենիկ Դեմիրճեանը այն գրողներէն է, որ մշտապես անդրադարձած է ազգային պատմութեան  նիւթերուն: «Վարդանաք» պատմավէպը գրելու շարժառիթը Դեմիրճեանը բացատրած է այսպէս. «Վարդանանք պատմավէպը ես գրեցի Հայրենական պատերազմի ժամանակ, երբ   կը վճռուէր մեր հայրենիքի լինել-չլինելու ճակատագրական խնդիրը: Ես զգացի, որ Վարդանանքի պահանջը օդին մէջ է: Ես յիշեցի 5-րդ դարը, հայ ժողովուրդի մահ ու կենաց  կռիւը պարսից բռնակալութեան դէմ, և քանի որ ժողովուրդը դուրս եկած էր Հայրենական մեծ պատերազմին, ես կամեցայ յիշեցնել անոր, որ ան անցեալին շատ ունեցած է նման պատերազմներ, որոնց մէջ ամենամեծը Վարդանանց  Հերոսամարտն է»:

Այսօր ալ Վարդանանցի պահանջը  օդին  մէջն է…

Վարդաններու նուիրումով եւ Վարդանանց խորհուրդով կերտենք մեր  այսօրը  եւ  վաղը:

 Յարգանք եւ  պատիւ Աւարայրի  նահատակներուն:

Scroll Up